Thời gian qua, hoạt động tín dụng đen, cho vay lãi suất cao bất hợp pháp đã và đang trở thành vấn nạn của xã hội, len lỏi từ vùng nông thôn đến thành thị, gây ra nhiều thiệt hại cho người dân và doanh nghiệp gây mất ANTT trong xã hội.... Vậy làm thế nào để nhận biết và phòng tránh bị lừa vay tín dụng đen? Dưới đây là những thông tin cơ bản về tín dụng đen bạn cần biết.
Tín dụng đen và đặc điểm của vay tín dụng đen là gì
Hiện nay, luật pháp Việt Nam chưa có khái niệm cụ thể cho tín dụng đen. Tuy nhiên, có thể hiểu tín dụng đen là hình thức cho vay với lãi suất cao hơn mức quy định của pháp luật, bên cung cấp dịch vụ tín dụng đen là tổ chức, cá nhân không đăng ký hoạt động kinh doanh và không được sự cấp phép của nhà nước.
[caption id="attachment_17735" align="aligncenter" width="800"]

Tin dụng đen là cái bẫy đặt sẵn tuy nhiên vẫn có nhiều người mắc phải[/caption]
Tín dụng đen núp bóng dưới nhiều hình thức khác nhau. Tuy nhiên chúng đều có một số đặc điểm sau:
Thủ tục cho vay
Với vay tín dụng đen thì thủ tục cho vay rất đơn giản và nhanh chóng, không cần chứng minh tài chính, tài sản đảm bảo mà tùy vào số tiền vay, bạn chỉ cần
thế chấp CMND/CCCD, giấy tờ xe, sổ hộ khẩu, thẻ sinh viên, hộ chiếu,…và việc thỏa thuận cho vay cũng chỉ là bản hợp đồng đơn giản hoặc thậm chí là thỏa thuận miệng giữa người cho vay và người vay. Thời gian làm thủ tục cho vay và giải ngân chỉ từ 10 - 30 phút.
Lãi suất cho vay
Lãi suất vay tín dụng đen thường cao hơn nhiều lần so với mức giới hạn pháp luật quy định. Thông thường, mức lãi suất sẽ từ 108% - 360%/năm tùy số tiền vay. Phương thức cho vay tín dụng đen qua app online thậm chí còn có mức lãi suất cao hơn, tới hàng trăm % một năm.
[caption id="attachment_17736" align="aligncenter" width="800"]

Lãi suất vay tín dụng đen thường cao hơn nhiều lần so với mức giới hạn pháp luật quy định[/caption]
Biểu hiện của hình thức cho vay tín dụng đen là gì
Tín dụng đen thường nhắm vào các đối tượng: người có thu nhập dưới mức trung bình, nhẹ dạ cả tin và đang cần tiền gấp. Để nhận biết các hình thức này, bạn có thể dựa vào một số biểu hiện chung dưới đây:
- Cho vay trong mọi tình huống, bất chấp mục đích vay.
- Không ghi rõ ràng lãi vay, không có thời hạn cho vay và thời hạn trả lãi cố định, lãi suất tính theo ngày, có thể trả lãi 10 ngày/ lần hoặc 1 tháng/lần. Lãi suất tháng đầu thường được khấu trừ ngay vào khoản vay.
- Không cần chứng minh tài chính, không cần tài sản thế chấp. Trong thỏa thuận cho vay thường sẽ có điều khoản chung chung là “Quá thời hạn nếu không trả được nợ thì bên cho vay có quyền thu hồi nhà, đất, tài sản của bên vay”.
- Hợp đồng, thỏa thuận cho vay thường chỉ có 1 bản và bên cho vay giữ.
Nếu người vay không có tiền trả, chủ nợ sẽ sử dụng “luật giang hồ” để trấn áp tinh thần và đòi nợ
- Thuê “xã hội đen” tìm gặp người vay để đe dọa, lăng mạ, đánh đập
- Thuê người mang băng rôn, khẩu hiệu đến nhà riêng, nơi ở, cơ quan con nợ để gây áp lực.
- Cưỡng chế, ép buộc con nợ ký kết hợp đồng, thỏa thuận không công bằng.
- Gọi điện thoại và gửi tin nhắn đe dọa con nợ và người thân.
Các hình thức cho vay tín dụng đen phổ biến hiện nay
Vay tín dụng đen thông thường không cần tài sản thế chấp. Đồng thời, với mức lãi suất quá cao như vậy sẽ khiến cho người vay không trả được. Khi đó, việc tranh chấp ra tòa sẽ vô cùng phức tạp bởi bên cho vay là tổ chức trái phép và người vay có thể không được pháp luật bảo vệ.
App cho vay tiền
Đây là hình thức cho vay tín dụng đen thịnh hành nhất hiện nay với thủ tục nhanh chóng, thiện lợi. Người dùng chỉ cần tải app về điện thoại, tạo tài khoản và cung cấp các thông tin cá nhân, ảnh chụp CMND/CCCD là tiền sẽ được chuyển về tài khoản ngân hàng. Ngoài ra, các ứng dụng còn có thể yêu cầu người vay cung cấp các thông tin cá nhân của người thân và bạn bè, thậm chí cả ảnh/video khỏa thân của mình để làm điều kiện vay tiền. Nếu người vay không thể trả nợ, chúng sẽ gọi điện tấn công, đe dọa người thân, bạn bè, đồng nghiệp hoặc tung video lên mạng để ép con nợ phải trả cả gốc lẫn lãi.
Dịch vụ tư vấn tài chính
Đây là hình thức trá hình của tín dụng đen. Chúng nhắm vào những người cần tiền gấp, muốn vay tiền nhanh chóng. Chỉ cần có CMND/CCCD, hoặc một số giấy tờ có giá trị khác là có thể vay tiền. Khi vay, người vay buộc phải thế chấp đồ vật có giá trị và được nhận lại số tiền vay ít hơn mong đợi vì lãi 1 tháng đầu tiên bị trừ thẳng vào khoản vay này, chưa kể một số loại “phí dịch vụ” khác.
Cho vay tín dụng đen bị phạt như thế nào
Cho vay tín dụng đen là hoạt động bất hợp pháp, tùy vào mức độ vi phạm sẽ chịu các khung hình phạt khác nhau. Cá nhân, tổ chức vi phạm có thể chịu mức phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi cho vay tín dụng trái phép và hành vi cho vay nặng lãi.
- Theo Khoản 4 Điều 12 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, Phạt tiền từ 10 triệu đồng - 20 triệu đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
- Kinh doanh dịch vụ cầm đồ cho vay tiền với lãi suất vượt quá giới hạn lãi suất quy định trong Bộ Luật Dân sự.
- Thực hiện cho vay tín dụng khi không đăng ký ngành, nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự với lãi suất vượt quá quy định Bộ Luật Dân sự.
- Cá nhân, tổ chức cho vay tín dụng đen có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 201 của Bộ Luật Hình sự về Tội cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự. Tùy vào mức độ vi phạm và số tiền thu lợi bất chính, cá nhân hoặc tổ chức có thể bị phạt tiền từ 50 triệu đồng trở lên, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc ngồi tù từ 1 đến 5 năm.
Lợi dụng sự phát triển ngày càng cao của công nghê, cho vay tín dụng đen cũng vì thế mà ngày càng tinh vi hơn. Chúng tạo các app vay tiền dễ dàng, quảng cáo và seeding rầm rộ trên internet, website và mạng xã hội. Bạn cần cảnh giác và theo dõi tin tức thường xuyên để tránh xa, không bị lôi kéo vào đường dây này.