Nguyên tắc thế quyền là một trong nhiều nguyên tắc hoạt động của dịch vụ bảo hiểm. Vậy nguyên tắc thế quyền trong bảo hiểm là gì? Tác dụng và điều kiện để thực hiện thế quyền ra sao? Hãy cùng MFast tìm hiểu qua bài viết dưới đây!

Nguyên tắc thế quyền trong bảo hiểm là gì

Trong dịch vụ bảo hiểm, nguyên tắc thế quyền (Principle of subrogation) còn có tên gọi khác là nguyên tắc chuyển quyền đòi bồi thường. Nguyên tắc này là sự mở rộng và là hệ quả của nguyên tắc bồi thường. Nguyên tắc này giúp người tham gia bảo hiểm có quyền đòi bồi thường từ người chịu trách nhiệm việc gây ra tai nạn, tổn thất. Đồng thời nguyên tắc thế quyền có giá trị pháp lý cho phép công ty bảo hiểm lấy lại khoản tiền tương ứng từ người trực tiếp gây ra tai nạn. [caption id="attachment_17932" align="aligncenter" width="800"] Thế quyền bảo hiểm là doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) sau khi bồi thường cho người được bảo hiểm thì có thể thay mặt người được bảo hiểm đi đòi người thứ 3 bồi thường lại cho mình.[/caption] Đối với nguyên tắc thế quyền, sau khi bồi thường cho người được bảo hiểm thì công ty bảo hiểm sẽ có quyền khiếu nại người gây ra tổn thất bồi thường lại cho mình. Khi gặp sự cố do bên thứ ba gây ra, người tham gia bảo hiểm phải có trách nhiệm ủy quyền, cung cấp các chứng từ liên quan cho công ty bảo hiểm. Chẳng hạn như biên bản, thư từ, bằng chứng cho thấy người thứ ba gây ra tổn thất. Dựa vào đó công ty sẽ thay mặt người tham gia bảo hiểm khiếu nại lại bên thứ ba. Nguyên tắc thế quyền trong bảo hiểm tài sản sẽ hạn chế tối đa thiệt thòi cho cả bên tham gia bảo hiểm và công ty bảo hiểm.

Cơ sở của nguyên tắc thế quyền

Nguyên tắc thế quyền được xem là biện pháp hạn chế việc kiếm lợi nhuận không hợp pháp từ việc tham gia bảo hiểm. Căn cứ theo Điều Bộ 577 Luật Dân sự năm 2005 như sau: “Điều 577. Chuyển yêu cầu hoàn trả

1. Trong trường hợp người thứ ba có lỗi mà gây thiệt hại cho bên được bảo hiểm và bên bảo hiểm đã trả tiền bảo hiểm cho bên được bảo hiểm thì bên bảo hiểm có quyền yêu cầu người thứ ba hoàn trả khoản tiền mà mình đã trả. Bên được bảo hiểm có nghĩa vụ phải cung cấp cho bên bảo hiểm mọi tin tức, tài liệu, bằng chứng cần thiết mà mình biết để bên bảo hiểm thực hiện quyền yêu cầu đối với người thứ ba.
2. Trong trường hợp bên được bảo hiểm đã nhận số tiền bồi thường thiệt hại do người thứ ba trả, nhưng vẫn ít hơn số tiền mà bên bảo hiểm phải trả thì bên bảo hiểm chỉ phải trả phần chênh lệch giữa số tiền bảo hiểm và số tiền mà người thứ ba đã trả, trừ trường hợp có thoả thuận khác; nếu bên được bảo hiểm đã nhận tiền bảo hiểm nhưng ít hơn so với thiệt hại do người thứ ba gây ra thì bên được bảo hiểm vẫn có quyền yêu cầu người thứ ba bồi thường phần chênh lệch giữa số tiền bảo hiểm và tiền bồi thường thiệt hại.

Bên bảo hiểm có quyền yêu cầu người thứ ba hoàn trả khoản tiền mà mình đã trả cho bên được bảo hiểm.” [caption id="attachment_17933" align="aligncenter" width="800"] Thế quyền là một trong những nguyên tắc nhằm tránh việc khách hàng mua bảo hiểm được 2 lần bồi thường (từ bảo hiểm và bên thứ 3) >>> khách hàng có lợi trong việc tổn thất.[/caption] Qua đó, chúng ta có thể hiểu cơ sở của nguyên tắc thế quyền trong bảo hiểm là:

• Số tiền bồi thường cho người được bảo hiểm không vượt quá mức tổn hại thực tế mà họ gánh chịu.
• Số tiền từ bên thứ ba bồi thường cho công ty bảo hiểm không vượt quá số tiền mà công ty đã bồi thường cho người được bảo hiểm.
• Nguyên tắc thế quyền có thể được áp dụng trước hoặc sau khi bồi thường tổn thất cho người được bảo hiểm. Công ty bảo hiểm là đại diện làm việc với các bên liên quan về vấn đề bồi thường này.
• Người được bảo hiểm cần cung cấp chứng từ, biên bản, bằng chứng,... liên quan cho người bảo hiểm để thực hiện nguyên tắc thế quyền.
• Trường hợp không đòi bồi thường từ người thứ ba thì người này sẽ không phải chịu trách nhiệm về tổn thất mặc dù là người trực tiếp gây ra các tổn thất ấy. Đây là sự không công bằng và dẫn đến nhiều hệ lụy xấu nên cần phải chuyển quyền đòi bồi thường cho người bảo hiểm.

Điều kiện thực hiện và tác dụng nguyên tắc thế quyền

Điều kiện 

• Người gây ra tổn thất thuộc bên thứ ba và có trách nhiệm bồi thường.
• Những tổn thất có thể bồi thường phải thuộc phạm vi sự kiện bảo hiểm trong quy định hợp đồng bảo hiểm.
• Công ty bảo hiểm đã bồi thường tổn thất cho người được bảo hiểm.
• Nguyên tắc thế quyền trong bảo hiểm chỉ áp dụng cho tài sản, không áp dụng cho con người.

Tác dụng 

• Đối với bên mua bảo hiểm tài sản: Người được bảo hiểm sẽ không nhận bồi thường 2 lần từ bên thứ 3 và công ty bảo hiểm với cùng một tổn thất.
• Đối với doanh nghiệp/công ty bảo hiểm: Nguyên tắc thế quyền sẽ góp phần bù đắp phần tài chính đã bồi thường cho người được bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm.

Hy vọng bài viết này có thể giúp bạn giải đáp thắc mắc về nguyên tắc thế quyền trong bảo hiểm từ đó hiểu được tầm quan trọng của nguyên tắc thế quyền trong bảo hiểm tài sản của các sản phẩm bảo hiểm. Việc nắm rõ đặc điểm của nguyên tắc thế quyền cũng như các nguyên tắc khác khi tham gia bảo hiểm sẽ đảm bảo lợi ích cho người tham gia bảo hiểm.